صنایع دستی خرم آباد، موضوعی است که قصد داریم در این مقاله توضیح دهیم. صنایع دستی هر شهر نشانی از ذوق و هنر مردم آن منطقه است که در برهه ای از زمان بر حسب نیاز پدید آمده است. صنایع دستی که در شهر خرم آباد به چشم میخورد هم گواهی بر فرهنگ و هنر مردم این بخش است. صنایع دستی لرستان را می توان به چند بخش با توجه به سازندگانش تقسیم کرد: صنایع دستی ساخته شده توسط عشایر، مردم روستا و شهر، که در این میان صنایه دستی عشایر تنوع بیشتری دارد و آن هم به این علت است که عشایر به توجه به نیارهای خود کالای مورد نظر را درست می کنند تا اینکه قصد کسب درآمد از این راه داشته باشند. در ادامه به معرفی صنایع دستی استان لرستان از جمله جاجیم بافی، ورشو سازی و حصیر بافی می پردازیم، که می توان بعنوان سوغات خرم آباد، در سفر به این شهر و استان تهیه کرد.
دیگر صنایع دستی استان لرستان:
- قالی بافی
- گلیم بافی
- گبه بافی
- چوغا
- سیاه چادر
- نمکدان بافی
- خورجین
- حصیر بافی
- مسگری
- سفال سازی
- گیوه دوزی
- ماشته بافی(جاجیم)
- چاقو سازی
جاجیم بافی خرم آباد حاصل کار زنان هنرمند عشایر است، که در تابستان و پاییز مشغول بافت آن هستند و تمام جزئیات کار بجز چره یا همان قیچی کردن پشم گوسفندان بر عهده ی زنان است. آن ها برای بافت جاجیم از نخ های پشمی که با رنگ های طبیعی رنگرزی شده است استفاده می کنند. روش بافت جاجیم به این صورت است که نوارهای باریک را می بافند و سپس نوارها در کنار هم دوخته می شوند، تا یک سطح مربعی شکل یا مستطیلی بدست آید. برای بافت جاجیم دار بر روی زمین قرار می گیرد و چله کشی بروی زمین انجام می شود. نقش های استفاده شده در جاجیم این منطقه شونه، دنو موشی، شیروز، گلی و هچه است. همچنین از این محصول بعنوان روانداز، روی کرسی و … استفاده می کنند.
ورشو سازی خرم آباد
ورشو سازی هنری است که از کشور لهستان وارد ایران شد و برای مدتی در شهر بروجرد که لرستان واقع شده است، رونق بسیاری گرفت. ورشو خود آلیاژی است که از نیکل ،مس و روی درست می شود. تا قبل از ورود این آلیاژ هنرمندان قلم زن از ورق های برنجی استفادی می کردند، اما بعد از ورشو استفاده کردند. ورق های ورشو به رنگ نقره ای بودند و همچنین این رنگ زیرساخت مناسبی برای قلمزنی بود. هنر ورشو سازی امروزه رونق چندانی ندارد و تنها شاید بتوان سماورهایی که با ورشو ساخته شده اند را دید.
حصیر بافی خرم آباد
حصیر بافی یکی از قدیمی ترین صنایع دستی ساخته شده ی بشر است که آن را می توان توسط شواهدی که در بین النهرین دیده شده ثابت کرد. در استان لرستان با نی های موجود در نیزارهای اطراف شهری همچون بروجرد انجام می شود. برای بافت این حصیرها که به آن ها بوریا هم می گویند، حصیر را مرطوب میکنند تا نرم شود و سپس به صورت تار و پود آن ها را بهم متصل می کنند تا بصورت یک سطح یکپارچه تبدیل شود. از این حصیرها معمولا بعنوان زیرانداز استفاده می شوند.
منبع : نشاط آوران